ကမၻာေပၚမွာ အႀကီးဆုံး ဗုဒၶဘာသာဘုရားေက်ာင္း

ကမၻာေပၚမွာ အႀကီးဆုံး ဗုဒၶဘာသာဘုရားေက်ာင္း

ကမာၻေပၚတြင္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ား အမ်ားဆုံးေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ အင္ဒိုနီးရွားတြင္ ကမာၻေက်ာ္ ဗုဒၶ ဘာသာ ေရွးေဟာင္းေက်ာင္းေတာ္ႀကီးတစ္ခု တည္ရွိေနသည္။

ယင္းသမိုင္းဝင္ အေဆာက္အုံႀကီးသည္ ေဗာေရာဗုဓ (Borobudur ) ဟု ထင္ရွားၿပီး ကိုးရာစုက တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ေဗာေရာဗုဓ သည္ ကမာၻ႔အႀကီးဆုံး ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းေတာ္ႀကီးျဖစ္ၿပီး

အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၊ဂ်ာဗား အလယ္ပိုင္း၊ေမဂ်လန္တြင္ တည္ရွိကာ ကမာၻ႔အႀကီးဆုံး ဘာသာေရး အ ေဆာက္အအုံမ်ား အနက္တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ တစ္ဘက္လွ်င္ ၃၈၆ ေပစီရွိသည့္ ေလးေထာင့္ ပႏၷက္ေပၚတြင္

တည္ထားသည့္ ေဗာေရာဗုဓတြင္ စတုရန္းပုံ အဆင့္ ေျခာက္ဆင့္ႏွင့္ အဝိုင္းပုံအဆင့္သုံးဆင့္တည္ ေဆာက္ထားကာ အဆာက္အအုံ၏ ထိပ္အလယ္ပိုင္းကို အမိုးခုံးတစ္ခုျဖင့္ အုပ္မိုးထားသည္။

ယင္းအေဆာက္အအုံႀကီးကို ႐ုပ္ႂကြ မ်ားရွိသည့္ အကြက္ေပါင္း ၂၆၇၂ ခုႏွင့္ ဗုဒၶဆင္းတု ၅၀၄ ခု ျဖင့္ အလွဆင္ထားသည္။ အေဆာက္အအုံအလယ္ရွိ အမိုးခုံးပတ္လည္ရွိ အ ေပါက္မ်ားတြင္ ထိုင္ေတာ္မူဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ ၇၂ ဆူရွိသည္။

ေဗာေရာဗုဓကို ေဆးလင္ျဒာမင္းဆက္၊ ေအဒီ ကိုးရာစုတြင္ ဂ်ာဗာဗုဒၶဘာသာ ဗိသုကာပုံစံအတိုင္း တည္ေဆာက္ခဲ့ရာ အင္ဒို နီးရွားေဒသခံမ်ား ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ရွိခိုးပူေဇာ္ခဲ့သည့္ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈမ်ားႏွင့္

ဗုဒၶဘုရားရွင္၏ နိဗၺာန္စံဝင္မႈတို႔ကိုေရာယွက္ ပုံေဖာ္ထားသည္။ထို႔အတူ ေဗာေရာဗုဓ ဗိသုကာပုံစံမ်ားတြင္ ဂုပ(ၱGupta) ေခတ္ အႏုလက္ရာမ်ား၏ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈမ်ား ေပၚ လြင္ ေန ကာ အိႏၵိယ ယဥ္ေက်းမႈ လႊမ္းမိုးေနပုံကို ျမင္ႏိုင္ၾကသည္။

ေဗာေရာဗုဓသည္ ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ ဝတ္ျပဳေဆာင္တစ္ခုျဖစ္သကဲ့သို႔ ဘုရားဖူးမ်ား လာေရာက္လည္ပတ္ၾကသည့္ ေနရာ တစ္ခု လည္း ျဖစ္သည္။ဘုရားဖူးမ်ားသည္ ေဗာေရာဗုဓ၏ ေအာက္ေျခမွစ၍ အေဆာက္အအုံကို ပတ္၍ အေပၚအဆင့္သုံးဆင့္သို႔ တက္ ေရာက္ ႏိုင္ သည္။

ယင္းအဆင့္သုံးဆင့္သည္ ဗုဒၶဘာသာ စၾကာဝဠာ သီအိုရီအရ ကာမဘုံ၊ ႐ူပဘုံႏွင့္ အ႐ူပဘုံတို႔ကို ရည္ၫႊန္း သည္။ ေဗာေရာဗုဓေပၚသို႔ တက္ေရာက္သည့္ လမ္းမ်ားတြင္ က်ယ္ဝန္းသည့္ ေလွကားထစ္မ်ားႏွင့္ ဝရံတာမ်ားရွိကာ လမ္းတစ္ ေလ်ာက္ နံရံေပါက္မ်ား ႏွင့္ လက္ ရန္း မ်ားတြင္ ဗုဒၶဆင္းတု ၁၄၆၀ ထည့္သြင္း ထုလုပ္ထားသည္။

သမိုင္း ေနာက္ခံ

ေဗာေရာဗုဓကို ေအဒီ ကိုးရာစုတြင္ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေအဒီ၁၄ ရာစုတြင္ ဂ်ာဗာ၌ ဟိႏၵဴဘုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈမ်ား ဆုတ္ယုတ္ခဲ့ၿပီး အစၥလာမ္ဘာသာလႊမ္းမိုးလာခ်ိန္တြင္ စြန႔္ပယ္ထားျခင္း ခံခဲ့ရသည္။

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတိမ္ျမဳပ္ေနသည့္ ေဗာေရာ ဗုဓအား ဂ်ာဗာကို အုပ္ ခ်ဳပ္ခဲ့သူ ၿဗိတိသွ်လူမ်ိဳး ဆာေသာမတ္စ္စတန္းဖို႔ဒ္ ရက္ဖယ္လ္က ၁၈၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ကမာၻက သိရွိေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ေဗာေရာဗုဓကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ကာ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္တြင္ အင္ဒိုနီးရွား အစိုးရႏွင့္ ယူနက္စ္ကိုအဖြဲ႕တို႔ ပူးေပါင္းလ်က္ အႀကီးမားဆုံး ျပင္ဆင္ မြမ္းမံမႈမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့ သည္။

ေဗာေရာဗုဓ ကို ကမာၻ႔ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕၊ ပညာ ေရး၊ သိပၸံႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႕(UNESCO) က ကမာၻ႔ အေမြအႏွစ္ေနရာအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ေဗာေရာဗုဓသည္ အင္ဒိုးနီးရွားႏိုင္ငံတြင္ ခရီးသြားမ်ား အမ်ားဆုံး လာေရာက္လည္ပတ္သည့္ေနရာျဖစ္ၿပီး

အင္ဒိုနီးရွားရွိ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္မ်ားသည္ ေဗာေရာဗုဓတြင္ တစ္ႏွစ္လွ်င္တစ္ႀကိမ္ Vesak ပြဲေတာ္ကို က်င္းပၾက သည္။ အေဗာေရာဗုဓ အပါအဝင္ အင္ဒိုနီးရွားရွိ ေရွးေဟာင္းအ ေဆာက္အအုံမ်ား၏

အမည္နာမရင္းျမစ္ကို ရွင္းလင္းစြာမသိရွိၾကေသာ္လည္း ေဗာေရာဗုဓဟူသည့္အမည္ကို ဆာေသာမတ္စ္ရက္ဖယ္လ္က သူ၏ ဂ်ာဗာသမိုင္းစာအုပ္တြင္ ပထမဆုံးေဖာ္ျပခဲ့သည္။

စာေရးသူက ယင္း အ ေဆာက္ အအုံကို ေဗာေရာဗုဓ ဟုအမည္တပ္၍ သုံးစြဲခဲ့ေသာ္လည္း ယင္း အမည္ကို အေစာပိုင္း သုံးစြဲ ခဲ့ သည့္ အ ေထာက္အထားမ်ား မရွိခဲ့ေခ် ။ သို႔ေသာ္ ေဗာေရာဗုဓ သည္ ေတာင္ကုန္းျမင့္ေပၚတြင္ တည္ရွိေသာ ဗုဒၶဝိဟာရ ေက်ာင္းဟု အဓိပၸာယ္ရွိ သည္ဟု ဆိုၾကသည္။

တည္ေနရာ

ဗုဒၶ႐ုပ္ႂကြမ်ားကို တစ္ေနရာတည္းတြင္ စုစည္းထားသည့္ အႀကီးမားဆုံး အေဆာက္အအုံျဖစ္သည့္ ေဗာေရာဗုဓ သည္ ယိုဂ်ာကာတာမွ အေနာက္ေျမာက္သို႔ ၂၅ မိုင္ကြာေဝးကာ ဆူရာကာတာမွ အေနာက္သို႔ ၅၃ မိုင္ကြာလွမ္းသည္။

မီးေတာင္ ႏွစ္ခုႏွင့္ ျမစ္ႏွစ္ခုအၾကား တည္ရွိေနသည့္ ေဗာေရာဗုဓသည္ ကီဒူး လြင္ျပင္ေနရာျဖစ္ၿပီး ဂ်ာဗာဘာသာစကားအရ ျမင့္ျမတ္ေသာေနရာ ဟု ဆိုလိုသည္။

ယင္းေနရာ သည္ စိုက္ပ်ိဳးရန္ ေျမၾသဇာအထူး ေကာင္းမြန္ေသာ ေနရာျဖစ္သျဖင့္ ဂ်ာဗာဥယ်ာဥ္ဟု လည္း အမည္ရွိခဲ့ သည္။

၂၀ရာစု အေစာပိုင္းတြင္ ယင္းေနရာကို ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈမ်ားေဆာင္႐ြက္စဥ္ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအုံ သုံးခုျဖစ္ သည့္ ေဗာ ေရာဗုဓ၊ ပါဝန္းႏွင့္ မန္ဒပ္တို႔ကို ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။

ယင္းတို႔သည္ မ်ဥ္းတစ္ေျဖာင့္တည္းတည္ရွိေနၾကကာ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု မည္သို႔ ဆက္စပ္ေနသည္ကို အတိအက် မသိရွိၾကပါေခ်။ေဗာေရာဗုဓ အနီးတြင္ရွိခဲ့သည္ဟု ယူဆၾကသည့္ ေရကန္ေဟာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေရွးေဟာင္းသုေတသီမ်ား အၾကား ေဆြး ေႏြးျငင္းခုံမႈမ်ားရွိခဲ့သည္။

၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ ဒတ္ခ်္ အႏုပညာရွင္ ဟိႏၵဴႏွင့္ဗုဒၶဘာသာ ဗိသုကာလက္ရာ သုေတသီ W.O.J. Nieuwenkamp က ကီဒူးလြင္ျပင္ ေနရာသည္ တစ္ခ်ိန္က ေရကန္ တစ္ခု ျဖစ္ ခဲ့ ၿပီး ေဗာေရာဗုဓ သည္ ေရကန္ အတြင္း ေမ်ာေနသည့္ ၾကာပြင့္တစ္ပြင့္ကို ကိုယ္စားျပဳေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။

ေဗာေရာဗုဓ အေဆာက္အအုံသည္ ၄၉ ေပျမင့္ၿပီး ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ အျမင့္ ၈၆၉ ေပရွိ ေက်ာက္သားေျမလႊာ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ ခန္းေျခာက္သြားသည့္ ေရကန္ၾကမ္းျပင္၌ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

၁၉၇၄ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္တြင္ ေဗာေရာဗုဓ တည္ေဆာက္ထားသည့္ ေတာင္ကုန္းႏွင့္ အနီးဝန္းက်င္မွ ေျမလႊာမ်ား ကို တူးေဖာ္၍ အပင္ဝတ္မႈန္ႏွင့္ မ်ိဳးမႈန္မ်ားရွိ မရွိ စမ္းသပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့ သည္ ။

ေလ့လာသုေတသနျပဳခ်က္မ်ားအရ ေဗာေရာဗုဓ အနီး တြင္ စိုက္ကြင္းမ်ားႏွင့္ ထန္းပင္မ်ားသာရွိခဲ့ၿပီး ေရကန္မရွိခဲ့ေၾကာင္း ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ယူနက္စ္ကိုက ထုတ္ေဝခဲ့သည့္ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ေတာတြင္းမွ ေဗာေရာဗုဓ

ေဗာေရာဗုဓကို မည္သူက မည္သည့္ ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ခဲ့ေၾကာင္း ေရး သား ထား သည့္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ား မ ေတြ႕ရွိ ရ ေသာ္လည္း တည္ေဆာက္ခ်ိန္ကို ကိုးရာစုဟု ခန႔္မွန္းသည္။

အလယ္ဂ်ာဗားတြင္ ေဆးလင္ျဒာမင္းဆက္မ်ားသည္ ခရစ္ႏွစ္ ၇၆၀ မွ ၈၃၀ အထိ အုပ္စိုးခဲ့ၾကၿပီး ေဗာေရာဗုဓကို ၈၂၅ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေဆာက္ၿပီးစီးခဲ့ေၾကာင္း ယူဆၾကသည္။

ေဆးလင္ျဒာ တို႔ သည္ ဗုဒၶဘာသာကို ကိုးကြယ္သည့္ ဟိႏၵဴမ်ားျဖစ္ၾကကာ ယင္းအခ်ိန္က ကီဒူးလြင္ျပင္ႏွင့္ ေတာင္တန္းမ်ားဝန္းက်င္၌ ဟိႏၵဴႏွင့္ဗုဒၶ ဘာသာ အေဆာက္အအုံမ်ားကို တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကသည္။

ေဗာေရာဗုဓ ၏ အေရွ႕ဘက္ ေျခာက္မိုင္ေက်ာ္အကြာတြင္ ဟိႏၵဴ ဘုရား ေက်ာင္းတစ္ခု ကို လည္း ေတြ႕ ရွိခဲ့ ရ ေပ သည္။ ေဗာေရာဗုဓသည္ ေတာေတာင္အတြင္း မီးေတာင္ျပာမ်ားေအာက္တြင္ ရာစုႏွစ္ အတန္ၾကာ ေပ်ာက္ကြယ္ေနခဲ့ၿပီး ယင္း အ ေဆာက္ အအုံကို မည္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေနာက္ဆုံး အသုံးျပဳခဲ့ေၾကာင္း မသိရွိၾကေခ်။

ခရစ္ႏွစ္ ၉၂၈ ခုႏွစ္မွ ၁၀၀၆ ခုႏွစ္အတြင္း မီဒန္မင္းဆက္တြင္ မီးေတာင္မ်ားေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ဂ်ာဗားအေရွ႕ပိုင္းသို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ခဲ့သျဖင့္ ေဗာေရာဗုဓ သည္ တစ္ ျဖည္းျဖည္းေမွးမွိန္သြားခဲ့သည္။

၁၅ ရာစုတြင္ ဂ်ာဗားေဒသမွ လူဦးေရ အမ်ားစုသည္ အစၥလာမ္ဘာသာသို႔ကူးေျပာင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ အ ေဆာက္ အအုံမ်ားသည္ စြန႔္ပယ္ထားျခင္း ခံခဲ့ရသည္။

ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ ဂ်ာဗားကို ၁၈၁၁ ခုႏွစ္မွ ၁၈၁၆ ခုႏွစ္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ရာ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ ဆာေသာမတ္စ္စတန္းဖို႔ဒ္ ရက္ဖယ္ လ္သည္ ဂ်ာဗားသမိုင္းကို အထူးစိတ္ဝင္စားခဲ့သည္။သူသည္ ဂ်ာဗားေဒသမွ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမ်ားကို စုေဆာင္း၍ ေဒသခံ မ်ား ႏွင့္ ဆက္သြယ္ကာ မွတ္တမ္းမ်ားျပဳစုခဲ့သည္။

၁၈၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ဆမ္မာရမ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့စဥ္ Bumisegoro ေက်း႐ြာအနီးေတာနက္ အတြင္း၌ႀကီးမားေသာ အေဆာက္အအုံႀကီးတစ္ခုရွိေနေၾကာင္းသိရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ဒတ္ခ်္ အင္ဂ်င္နီယာ ေကာနီးယပ္စ္ကို ေစလႊတ္၍ စုံစမ္းေစခဲ့သည္။

ႏွစ္လအၾကာတြင္ ေကာနီးယပ္စ္ႏွင့္ လုပ္သား ၂၀၀ တို႔သည္ အပင္မ်ားကို ခုတ္ထြင္ ရွင္းလင္းၿပီး၊ အခ်ိဳ႕ စိုက္ကြင္းမ်ားကို မီးရႈိ႕လ်က္ ေျမ ႀကီးမ်ားကို ဖယ္ရွား၍ အေဆာက္အအုံႀကီးကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။

အေဆာက္အအုံ ၿပိဳလဲသြားမည္ကို စိုးရိမ္သျဖင့္ ေကာနီးယပ္စ္သည္ ေျမႀကီးမ်ားအားလုံးကို မတူးေဖာ္ဘဲ ပုံၾကမ္းမ်ားဆြဲကာ ဆာေသာမတ္စ္စတန္းဖို႔ဒ္ ရက္ဖယ္ ထံတင္ျပခဲ့သည္။

ေဗာေရာဗုဓ အေဆာက္အအုံတစ္ခုလုံးကို ၁၈၃၅ ခုႏွစ္တြင္ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ကာ ဒတ္ခ်္လူမ်ိဳး Isidore van Kinsbergen က ေက်ာင္း ေတာ္ႀကီးကို ၁၈၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ပထမဆုံး ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ကူးခဲ့သည္။

ယိုးဒယားဘုရင္ ခ်ဴလာေလာင္ကြန္သည္ ၁၈၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ာဗားသို႔ ေရာက္ရွိလာကာ ေဗာေရာဗုဓမွ ပန္းပု႐ုပ္မ်ားကို ယူ ေဆာင္သြားခဲ့ရာ ႐ုပ္ႂကြ ၃၀၊ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ ငါးဆူ၊

ျခေသၤ့႐ုပ္ႏွစ္ခု၊တိရိစာၦန္ဦးေခါင္းပါ လူ႐ုပ္တစ္ခု၊အိႏၵိယ လူမ်ိဳး႐ုပ္ႂကြမ်ား၊ တံခါး ေစာင့္ဒါြရပါလ တစ္႐ုပ္ႏွင့္ မကာန္း႐ုပ္မ်ားပါဝင္သည္။

ယခုအခါ ယင္းပစၥည္းအမ်ားစုကို ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ အမ်ိဳးသား ျပတိုက္ တြင္ျပသထားသည္။

ထိန္းသိမ္းျပဳျပင္ေရး

ေဇာေရာဗုဓကို အနီးရွိ ေက်ာက္မိုင္းမွ မီးခိုးရင့္ေရာင္andesite ေက်ာက္ ၇၂၀၀၀ ကုဗေပ အသုံးျပဳ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ ေက်ာက္တုံးမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္၍ အဂၤေတ မသုံးဘဲ ေက်ာက္တုံးမ်ားကို တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ခ်ိတ္ဆက္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။

အေဆာက္အအုံတြင္ အပိုင္းသုံးပိုင္းပါဝင္ကာ ေအာက္ခံ အေဆာက္အအုံသည္ ၄၀၄ ေပပတ္လည္ရွိ၍ နံရံမ်ားက ၁၃ ေပျမင့္သည္။ သည္။အေပၚဆုံးတြင္ရွိသည့္ အမိုးခုံးသည္ ေျမျပင္မွ ၁၁၅ ေပျမင့္သည္။

ေဗာေရာဗုဓကို အေရွ႕ဘက္သို႔ မ်က္ႏွာလွည့္ထားၿပီး ေလွကား မ်ားကို ေလး ဘက္ တပ္ ဆင္ထားကာ ခုံးေပါက္ မ်ားတြင္ျခေသၤ့႐ုပ္ ၃၂ ႐ုပ္ရွိသည္။ေဗာေရာဗုဓ ထိန္းသိမ္း ျပဳျပင္ေစာင့္ေရွာက္ေရးေကာ္မရွင္ကို ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ကာ ၁၉၀၇ ခုႏွစ္မွ ၁၉၁၁ခုႏွစ္ အထိ လုပ္ငန္း မ်ားကို ပထမဆုံး ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့ သည္။

ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး ထိန္းသိမ္းေရးကို ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ေသာ္လည္း ဒုတိယ ကမာၻစစ္ အတြင္းႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွား အမ်ိဳးသား ေတာ္လွန္ေရးကာလအတြင္း ၁၉၄၅ ခုႏွစ္မွ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္အတြင္း ရပ္ဆိုင္းခဲ့ သည္။

အင္ဒိုနီးရွား အစိုးရ သည္ ယူနက္စ္ကိုအဖြဲ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ေဗာေရာဗုဓကို ျပင္ဆင္ခဲ့ရာ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ ကမာၻ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ေနရာအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ခံခဲ့ရသည္။

၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလႏွင့္ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မီရာပီ မီးေတာင္ ေပါက္ကြဲမႈ သည္ ေဗာေရာဗုဓကို ႀကီးမားစြာ ထိ ခိုက္ေစခဲ့သည္။ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲသျဖင့္ ထြက္ရွိလာသည့္ ျပာမ်ားသည္ ေဗာေရာဗုဓေပၚသို႔က်ေရာက္ခဲ့ရာ

မီးေတာင္ ဝသည္ ေဗာေရာဗုဓမွ ၁၇ မိုင္ကြာေဝးေသာ္လည္း ျပာမ်ားသည္ တစ္လက္မ အထူ ရွိခဲ့သည္။ထို႔ေၾကာင့္ေဗာေရာဗုဓကို ႏိုဝင္ဘာလ ၅ ရက္မွ ၉ ရက္ အထိပိတ္ကာ သန႔္ရွင္းေရး ျပဳလုပ္ခဲ့ရသည္။

ယူနက္စ္ကိုအဖြဲ႕က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃ သန္းလႉ ဒါန္း ခဲ့သည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၄ ရက္တြင္လည္း ကီလပ္မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ေဗာေရာဗုဓကို ပိတ္ထားခဲ့ရျပန္သည္။

၁၉၇၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေဗာေရာဗုဓသည္ ဘုရားဖူးမ်ားလာေရာက္၍ ဘုရားဝတ္ျပဳသည့္ ေနရာအျဖစ္သို႔ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိ ခဲ့ သည္။

ႏွစ္စဥ္ ေမလ သို႔မဟုတ္ ဇြန္၏ လျပည့္ရက္တြင္ ဗုဒၶ ဘုရားရွင္၏ ဖြား၊ပြင့္၊စံ သုံးရပ္အထိမ္းအမွတ္ Vesak ပြဲေတာ္ ကို က်င္းပေလ့ရွိရာ ထိုရက္သည္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၏တရားဝင္ ႐ုံးပိတ္ရက္ျဖစ္သည္။

ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ေဗာေရာဗုဓ

ေဗာေရာဗုဓသည္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၏ ခရီးသြားမ်ား အမ်ားဆုံးလာေရာက္လည္ပတ္ၾကသည့္ ေနရာတစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ကာ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ခရီးသည္ ၂၆၀ ၀၀၀ လာေရာက္ခဲ့ၾကသည့္ အနက္ ျပည္ပမွ လာေရာက္သူ ၃၆ ၀၀၀ ပါဝင္ခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္မွ စ၍ ႏွစ္စဥ္ လာေရာက္ လည္ ပတ္ သူ ဦးေရ တိုးတက္လာခဲ့ရာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္လယ္တြင္ ေဗာေရာဗုဓသို႔ခရီးသြား ၂၅ သိန္းအထိ ေရာက္ ရွိခဲ့သည္။

ေဗာေရာဗုဓသည္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ခရီးသြား လုပ္ငန္းဆု မ်ားကို ၂၀၀၄ခုႏွစ္၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ရ ရွိ ခဲ့ ၿပီး ဂင္းနစ္ ကမာၻ႔မွတ္တမ္းတြင္ အႀကီးမားဆုံးေသာ ေရွးေဟာင္းဗုဒၶဘာသာနယ္ေျမအျဖစ္ စံခ်ိန္တင္ခဲ့သည္။

ခရီးသြားလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ဝင္ေငြမ်ားစြာရရွိလာသည့္ ေဗာေရာဗုဓကို အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရက လုံၿခဳံေရးတင္းၾကပ္စြာခ်ထားခဲ့ သည္။ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္တြင္ ေဗာေရာဗုဓတြင္ ဗုံးကိုးလုံးေပါက္ကြဲခဲ့သျဖင့္ ေစတီ ကိုးခုသည္ ႀကီးမားစြာ ထိခိုက္ ပ်က္စီး ခဲ့ သည္ ။

၁၉၈၀ ျပည့္ ႏွစ္တြင္ ေဗာ ေရာဗုဓကို ဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္ ခဲ့ သ ျဖင့္ ေနာက္ကြယ္မႈ ႀကိဳးကိုင္သူ မ်က္မျမင္ အစၥလာမ္ တရားေဟာဆရာ ကို ေထာင္ဒဏ္ တစ္သက္ ျပစ္ ဒဏ္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္ ။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္လည္း ဗုံးကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သျဖင့္ တရားခံမ်ားကို ေထာင္ဒဏ္အသီး သီးခ်မွတ္ခဲ့သည္။

ေဗာေရာဗုဓ ဝန္းက်င္ေနရာမ်ားကို IS အဖြဲ႕ က တိုက္ခိုက္ရန္ ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့သျဖင့္ အင္ဒိုနီးရွား ရဲတပ္ဖြဲ႕သည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္ လတြင္ လုံၿခဳံေရး အထူးတင္းက်ပ္ကာ ကာကြယ္မႈျပဳခဲ့သည္။

CCTV ကင္မရာမ်ားတပ္ဆင္ၿပီး ညဘက္မ်ားတြင္ပါ ေဗာေရာဗုဓဝန္းက်င္ကို ကင္းလွည့္ကာ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့သည္။ခရီးသြားလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ဝင္ေငြမ်ားစြာရရွိေနသည့္ ေဗာေရာဗုဓသည္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၏ အမွတ္လကၡဏာတစ္ခုအျဖစ္

ထင္ရွားလ်က္ရွိရာ ေရရွည္ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေစရန္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရႏွင့္ ယူနက္စ္ကိုအပါအဝင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္လ်က္ ရွိေန ေပသည္။

# Credit #