ကတၱရာလမ္းႏွင့္ ကြန္ကရိလမ္းတို႔၏ ကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ား

ကတၱရာလမ္းႏွင့္ ကြန္ကရိလမ္းတို႔၏ ကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ား

လမ္းခင္းျခင္းလုပ္ငန္းတြင္(က) Flexible pavement(ခ) Rigid pavement(ဂ)Semi-rigid pavement(ဃ)Composite pavementဟူ၍ (၄)မ်ိဳးရွိသည့္အနက္ Rigid pavement ႏွင့္ Flexible pavementတို႔၏ ကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ားမွာေအာက္ေဖာ္ျပပါအတိုင္းျဖစ္ၾကပါသည္။

(၁)Load distribution on Subgrade

ကတၱရာလမ္းႏွင့္ကြန္ကရိလမ္း၏ အဓိကျခားနားခ်က္မွာ ေအာက္ခံေျမလႊာ(Subgrade)ေပၚသို႔ လမ္းေပၚမွျဖတ္သန္းသည့္ယာဥ္မ်ား၏ အေလးခ်ိန္သက္ေရာက္မူပုံစံကြဲျပားျခားနားျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။
ကြန္ကရိ၏ေတာင့္တင္းခိုင္မာမူေၾကာင့္ေအာက္ခံေျမ(Subgrade)ေပၚသို႔ ယာဥ္မ်ား၏အေလးခ်ိန္သက္ေရာက္ရာ၌ က်ယ္ျပန္႔ေသာဧရိယာအေပၚသို႔ ျဖန္႔ေဝ၍သက္ေရာက္ေစပါသည္။

ေတာင့္တင္းခိုင္မာမူအားနည္းေသာ ကတၱရာလမ္းတြင္မူ ယာဥ္မ်ား၏အေလးခ်ိန္သက္ေရာက္မူသည္ က်ဥ္းေျမာင္းေသာဧရိယာေပၚသို႔သာသက္ေရာက္သျဖင့္ ေအာက္ခံေျမလႊာတြင္ ဝန္အေလးခ်ိန္ဒဏ္ကိုပို၍ခံစားရပါသည္။

ကတၱရာလမ္းျဖင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ Toll gateအဝင္လမ္းမ်ားႏွင့္ Car parking မ်ားတြင္ ယာဥ္မ်ားဘရိတ္ေဆာင့္နင္းမူမ်ားေသာေနရာမ်ား၌ ကတၱရာလမ္းလႈိင္းတြန္႔မူမ်ားကိုေတြ႕ရွိႏိုင္ၿပီး ကြန္ကရိျဖင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ Toll gateအဝင္လမ္းႏွင့္Car parkingမ်ားတြင္မူ မေတြ႕ရွိရပါ။

Rigid pavementတြင္ ကြန္ကရိ၏ေတာင့္တင္းခိုင္မာမူသည္အဓိကျဖစ္ကာ Flexible pavementတြင္ ေက်ာက္လႊာမ်ား၏စုေပါင္းအားသည္ အဓိကက်ပါသည္။

(၂)Durability

ကြန္ကရိလမ္း(Rigid pavement)သည္ ကတၱရာလမ္း(Flexible pavement)ထက္ သက္တမ္းအားျဖင့္ၾကာရွည္ခိုင္ခံမူရွိပါသည္။

အရည္အေသြးစံခ်ိန္စံၫႊန္းမွီေသာ ကြန္ကရိလမ္းတြင္ တန္ပိုယာဥ္မ်ားျဖတ္သန္းမူမျပဳပဲ စနစ္တက်လမ္းအသုံးျပဳပါက အႀကီးစားလမ္းျပဳျပင္ျခင္းမျပဳလုပ္ရပဲ သက္တမ္းအႏွစ္(၃၀)ခန္႔ေကာင္းမြန္စြာအသုံးျပဳႏိုင္ၿပီး ကတၱရာလမ္းမွာမူ(၁၅)ႏွစ္ခန္႔သာ အသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။ေယဘုယ်အားျဖင့္ ကြန္ကရိလမ္း၏သက္တမ္းမွာ ကတၱရာလမ္းသက္တမ္းထက္(၂)ဆခန္႔ ခံႏိုင္ရည္ရွိပါသည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Minnesotaျပည္နယ္တြင္ နည္းပညာသစ္ျဖင့္တည္ေဆာက္ထားေသာ ကြန္ကရိလမ္းကို အႏွစ္(၆၀)ခန္႔ သက္တမ္းခံႏိုင္ရည္ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၾကပါသည္။

(၃)Cost and Construction time

လမ္းခင္းျခင္းကုန္က်စရိတ္ကိုႏႈိင္းယွဥ္မည္ဆိုပါက ကြန္ကရိလမ္းခင္းျခင္းကုန္က်စရိတ္သည္ ကတၱရာလမ္းခင္းျခင္းကုန္က်စရိတ္ထက္ ပိုမိုမ်ားျပားပါသည္။

ကတၱရာလမ္းတြင္ကနဦးတည္ေဆာက္မူကုန္က်စရိတ္(Initial Construction Cost)နည္းေသာ္လည္း ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းရမူစရိတ္(Maintenance Cost)မ်ားျပားပါသည္။ကြန္ကရိလမ္းတြင္မူ ကနဦးတည္ေဆာက္မူကုန္က်စရိတ္(Initial Construction Cost)မ်ားေသာ္လည္း ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းရမူစရိတ္(Maintenance Cost)နည္းပါးပါသည္။

သို႔ေသာ္ ယေန႔အခ်ိန္အခါတြင္ ကတၱရာကုန္ၾကမ္းျဖစ္ေသာ ေရနံေစ်းႏႈန္းမ်ားျမင့္တက္လာျခင္းေၾကာင့္ ကြန္ကရိလမ္းႏွင့္ကတၱရာလမ္းတို႔၏ ကုန္က်စရိတ္ကြာျခားခ်က္နည္းပါးလာပါသည္။

ကတၱရာလမ္းခင္းျခင္းၾကာျမင့္ခ်ိန္သည္ ကြန္ကရိလမ္းခင္းျခင္းၾကာျမင့္ခ်ိန္ထက္ တိုေတာင္းနည္းပါးပါသည္။ကတၱရာလမ္းခင္းျခင္းလုပ္ငန္းၿပီးဆုံးသည့္ေန႔တြင္ပင္ ယာဥ္မ်ားျဖတ္သန္းမူျပဳလုပ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ကြန္ကရိလမ္းမွာမူ Setting timeျပည့္မွသာ ယာဥ္မ်ားျဖတ္သန္းမူျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။

(၄)Repair and Maintenance

ကတၱရာလမ္းမ်ားအားမၾကာခဏျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းေပးရန္လိုအပ္ၿပီး ကြန္ကရိလမ္းမ်ားတြင္မူ မလိုအပ္လွပါ။ရာသီဥတုျပင္းထန္မူေၾကာင့္ ကတၱရာလမ္းမ်ားတြင္ပ်က္စီးမူမ်ားျပားၿပီး ကြန္ကရိလမ္းမ်ားတြင္ ပ်က္စီးမူနည္းပါးပါသည္။စက္ဆီေခ်ာဆီမ်ားလမ္းေပၚတြင္ ဖိတ္စင္က်မူေၾကာင့္ ကတၱရာလမ္းမ်ားတြင္ပ်က္စီးမူျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ေသာ္လည္း ကြန္ကရိလမ္းတြင္မူ ပ်က္စီးမူမျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါ။

သို႔ေသာ္လည္း ကတၱရာလမ္းအားျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းရမူမွာလြယ္ကူၿပီး ကြန္ကရိလမ္းျပင္ဆင္ရမူမွာ ပို၍ခက္ခဲပါသည္။ကတၱရာလမ္းမ်ား၏ အစိတ္အပိုင္းတခုျခင္းအား ျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းမူျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။

ထို႔အျပင္ကတၱရာလမ္းအလႊာပါးမ်ားအား မူလကတၱရာလမ္းေဟာင္းေပၚတြင္ ထပ္၍ထပ္၍ခင္းေပးႏိုင္ေသာ္လည္း ကြန္ကရိလမ္းတြင္မူ ေဆာင္႐ြက္ရန္မလြယ္ကူလွပါ။ကြန္ကရိလမ္းတေနရာတြင္က်ိဳးပ်က္ခဲ့ပါက က်ိဳးပ်က္သည့္အစိတ္အပိုင္းေနရာကိုသာကြက္ကာျပင္ဆင္၍မရပဲ Slabျပင္တခုလုံးအား ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးရမည္ျဖစ္ပါသည္။

ကြန္ကရိလမ္းေကာကတၱရာလမ္းပါ လမ္းအက္ေၾကာင္းရာ(Crack line)မ်ားေပၚေပါက္တတ္ၿပီး အဆိုပါအက္ေၾကာင္းမ်ားကိုျပဳျပင္ေပးႏိုင္ပါသည္။ကတၱရာလမ္းအက္ေၾကာင္းမ်ားအားျပဳျပင္ေပးရာ၌ လြယ္ကူစြာျပင္ဆင္ႏိုင္ၿပီး မူလအေျခအေနသို႔ျပန္လည္ေရာက္ရွိေအာင္ျပဳျပင္ေပးႏိုင္ပါသည္။

ကြန္ကရိလမ္းမ်ားတြင္မူ အက္ေၾကာင္းမ်ားအား ကတၱရာျဖင့္ပင္ဖာေထးျပဳျပင္ေပးႏိုင္ၿပီး ကတၱရာလမ္းကဲ့သို႔မူလမ်က္ႏွာျပင္ပုံစံမ်ိဳးရရွိေအာင္ျပဳျပင္ေပးရန္မလြယ္ကူလွပါ။

(၅)Rolling

ကတၱရာလမ္းခင္းျခင္းလုပ္ငန္းတြင္ လမ္းႀကိတ္စက္ႀကိတ္ခင္းျခင္းလိုအပ္ၿပီး ကြန္ကရိခင္းျခင္းလုပ္ငန္းတြင္ မလိုအပ္ပါ။

(၆)Expansion Joint

အပူခ်ိန္ေျပာင္းလဲမူေၾကာင့္ က်ဳံမူက်ယ္ျပန္႔မူ(Contract and expand)အားကတၱရာလမ္းတြင္ လြတ္လပ္စြာခြင့္ျပဳေပးႏိုင္ေသာ္လည္း ကြန္ကရိလမ္းတြင္မူခြင့္ျပဳမေပးႏိုင္ပါ။ထို႔ေၾကာင့္ကြန္ကရိလမ္းတြင္ Expansion Jointမ်ားေဆာင္႐ြက္ေပးရန္လိုအပ္ၿပီး ကတၱရာလမ္းတြင္ ေဆာင္႐ြက္ေပးရန္မလိုပါ။

(၇)Road Safety

ေဘးကင္းလုံၿခဳံမူအရၾကည့္မည္ဆိုလ်င္လည္း ျဖတ္သန္းသြားလာသည့္ယာဥ္မ်ားအတြက္ ကတၱရာလမ္းမ်ားသည္ ပိုမို၍ေဘးကင္းမူရွိေစႏိုင္ပါသည္။ကတၱရာလမ္းမ်ားတြင္ ကားဘီးတာယာ၏လမ္းမ်က္ႏွာျပင္ေပၚကုတ္ႏိုင္မူအား(Traction)သည္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သျဖင့္ လမ္းေခ်ာ္မူအႏၲရာယ္ပိုမိုနည္းပါးေစႏိုင္ပါသည္။

(၈)Fuel Consumption

ယာဥ္မ်ား၏ဆီစားႏႈန္းမွာ ကြန္ကရိလမ္းေပၚေမာင္းႏွင္ျခင္းသည္ ကတၱရာလမ္းေပၚေမာင္းႏွင္ျခင္းထက္ ၁၅%မွ ၂၀%အထိ သက္သာႏိုင္ပါသည္။ယာဥ္မ်ား၏အေလးခ်ိန္ေၾကာင့္ ကားဘီးတာယာမ်ား၏ေကြးၫြတ္မူ(Deflection)သည္ ကြန္ကရိလမ္းေပၚ၌မရွိသေလာက္နည္းပါးမူေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။

(၉)Greener Process

ကတၱရာခင္းျခင္းလုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ရာ၌ ကတၱရာအားအရည္ေပ်ာ္ေစရန္ မီးအပူေပးရမူေၾကာင့္ မီးခိုးေငြ႕မ်ားထြက္ကာ ပတ္ဝန္းက်င္အားညစ္ညမ္းေစေသာ္လည္း ကြန္ကရိလမ္းခင္းျခင္းလုပ္ငန္း၌မျဖစ္ေပၚေစပါ။

(၁၀)Saving and Natural Resources

ကတၱရာအား ေရနံမွထုတ္ယူရျခင္းျဖစ္ၿပီး ကမာၻ႔ေရနံအရန္သိုက္မ်ားမွေရနံထြက္ရွိမူမွာ သိသာစြာနည္းပါးလာေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ကြန္ကရိလုပ္ငန္းအတြက္လိုအပ္ေသာ ဘိလပ္ေျမမွာ ေနရာအႏွံေပါမ်ားစြာရရွိႏိုင္ေသာ ထုံးေက်ာက္ေတာင္မ်ားမွတဆင့္ထုတ္လုပ္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။

(၁၁)Recycle

လမ္းေဟာင္းမွ စြန္႔ပစ္ကတၱရာအေဟာင္းမ်ားအားအရည္ႀကိဳခ်က္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ထပ္ဆင့္ထပ္ဆင့္ျပန္လည္အသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။ကြန္ကရိလမ္းေဟာင္းမွစြန္႔ပစ္ကြန္ကရိအေဟာင္းမ်ားအား ခြဲစိတ္ေပးျခင္းအားျဖင့္လည္း ေအာက္ခံအလႊာမ်ားတြင္ ျပန္လည္အသုံးျပဳေပးႏိုင္ပါသည္။

(၁၂)Comfortability

သုေတသနျပဳမူရလဒ္မ်ားအရ ကြန္ကရိလမ္းေပၚယာဥ္မ်ားျဖတ္သန္းေသာအခါ တိုင္းတာေတြ႕ရွိရေသာ တုန္ခါမူသည္ ကတၱရာလမ္းေပၚျဖတ္သန္းစဥ္တုန္ခါမူထက္ ၃-၄ဆခန္႔ပိုမိုတုန္ခါသည္ကိုေတြ႕ရွိရပါသည္။(မ်က္ႏွာျပင္ညီညာမူရွိေသာ ကြန္ကရိလမ္းႏွင့္ ကတၱရာကြန္ကရိလမ္း(AC Road)တို႔အား ႏႈိင္းယွဥ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။မ်က္ႏွာျပင္ညီညာမူနည္းပါးေသာ Pen-Macကတၱရာလမ္းကို တိုင္းတာထားျခင္းမဟုတ္ပါ။)

ကြန္ကရိလမ္းမ်ားတြင္ Expansion Jointမ်ားရွိျခင္းေၾကာင့္လည္း တုန္ခါမူကိုပိုမိုျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္တုန္ခါမူနည္းပါးေသာ ကတၱရာလမ္းမ်ားသည္ ယာဥ္စီးႏွင္းသူမ်ားအားသက္ေသာင့္သက္သာ(Comfortability)ပိုမိုျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။

(၁၃)Tire wearing and Noise

မ်က္ႏွာျပင္ပိုမိုၾကမ္းတမ္းမူႏွင့္ ပြတ္တိုက္စားမူ(Friction)မ်ားမူေၾကာင့္ ကြန္ကရိလမ္းမ်ားတြင္ ကားဘီးတာယာစားမူႏႈန္းပိုမ်ားၿပီး ဆူညံမူႏႈန္းလည္းပိုမိုပါသည္။

(၁၄)Failure due to water effect

မိုးေရေၾကာင့္ ကတၱရာလမ္းမ်ားတြင္ စြတ္စိုမူျဖစ္ကာ ကတၱရာႏွင့္လမ္းခင္းေက်ာက္မ်ား၏ စြဲၿမဲမူအားကို နည္းပါးလာေစၿပီး ကတၱရာကြာျခင္း(Stripping)ကိုျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။ထိုေၾကာင့္ဝန္အေလးခ်ိန္မ်ားေသာယာဥ္မ်ားျဖတ္သန္းသည့္အခါ လမ္းခင္းေက်ာက္မ်ားေ႐ြ႕လ်ားမူမွတဆင့္ ကတၱရာလမ္းလႈိင္းတြန္႔မ်ားျဖစ္ျခင္း(Corrugation)ကို ႀကဳံေတြ႕လာရပါသည္။

ေရဝပ္မူေၾကာင့္ကားဘီးလမ္းတေလ်ာက္တြင္နိမ့္က်မူ(Rutting)ကိုလည္းျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ကတၱရာလမ္းသားေအာက္သို႔ေရဝပ္ကာ ယာဥ္မ်ားျဖန္သန္းေသာအခါ Pumping Effectေၾကာင့္လည္း ကတၱရာလမ္းမ်က္ႏွာျပင္တြင္ အက္ကြဲေၾကာင္းမ်ားျဖစ္ျခင္း ၊ လမ္းေပါက္မ်ားျဖစ္ျခင္း(Pot holes)ကိုလည္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။

အဆိုပါေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မိုးမ်ားေသာအရပ္ေဒသမ်ား၌ ကတၱရာလမ္းအစား ကြန္ကရိလမ္းမ်ားကို ေျပာင္းလဲတည္ေဆာက္လာၾကပါသည္။

(၁၅)Aesthetic

ကတၱရာလမ္းသည္အနက္ေရာင္ရွိ၍ ကြန္ကရိလမ္းသည္အျဖဴေရာင္ရွိေသာ္လည္း”အလွအပဟူသည္ ၾကည့္ရႈသူ၏ မ်က္ဝန္းေပၚမူတည္သည္”(Beauty is in the eye of the beholder)ဟု ဆိုသည့္အတိုင္း မည္သည့္လမ္းအမ်ိဳးအစားက ပို၍လွပမူရွိပါသည္ဟု ပုံေသေျပာဆို၍မရႏိုင္ေပ။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ ကတၱရာလမ္းခင္းျခင္းႏွင့္ ကြန္ကရိလမ္းခင္းျခင္းလုပ္ငန္းတြင္ ေကာင္းကြက္မ်ား(Advantages)ႏွင့္ ဆိုးကြက္မ်ား(Disadvantages)ရွိၾကသျဖင့္ မိမိတို႔ေဆာင္႐ြက္မည့္ ေဒသအေျခအေန ရာသီဥတုအေျခအေန ေငြေၾကးအေျခအေနတို႔ေပၚမူတည္၍ သင့္ေလ်ာ္မူရွိေသာ Pavementအမ်ိဳးအစားအား ေ႐ြးခ်ယ္တည္ေဆာက္ၾကရမည္ျဖစ္ပါသည္။

#credit